“O‘zbekkosmos” direktori o‘rinbosari Muhiddin Ibragimov O‘zbekistonning orbitaga olib chiqiladigan birinchi sun’iy yo‘ldoshi narxi 100 million dollargacha bo‘lishi mumkinligini aytdi. Bu haqda u Ucast podkastida ma’lum qildi.
Boshqa mamlakatlardagi hamkorlarimiz allaqachon shikoyat qilayotganini ko‘rib turibmiz. Ular aytishadi: men qandaydir komponent sotib olmoqchiman. Ularga butun blokni yoki butun sun’iy yo‘ldoshni sotib olishga majburlab rad javobini berishadi.
“Yoki: biz senga sotamiz, lekin sen ma’lum bir raketada yuk jo‘natasan, deyishadi. Masalan, xorijiy komponentdan foydalanganda, texnologiya yetkazib beruvchisi boshqa komponentlardan foydalanishni yoki sun’iy yo‘ldosh ma’lumotlarini ba’zi mamlakatlarga sotishni taqiqlashi mumkin. Bu cheklovlar va ularning soni faqat ko‘payadi”, — deya tushuntirdi “O‘zbekkosmos” vakili.
Uning so‘zlariga ko‘ra, bugungi kunda dunyo deglobalizatsiya tomon bormoqda. Muhiddin Ibragimovning ta’kidlashicha, 2035 yilgacha ishlab chiqilayotgan milliy kosmik dasturda O‘zbekistonning texnologik va moliyaviy imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda “ko‘plab jihatlar” hisobga olingan.
“O‘zbekkosmos” rahbari o‘rinbosari Qorabog‘ mojarosi paytida ba’zi guruhlar o‘z sun’iy yo‘ldoshlarini o‘chirib, “Ozarkosmos”ga kirishni to‘sib qo‘ygan Ozarbayjonni misol qilib keltirdi. O‘z sun’iy yo‘ldoshining mavjudligi jangovar harakatlarning borishiga ta’sir qildi, bunga Ozarbayjon prezidenti Ilhom Aliyev ham e’tibor qaratdi.
Biz hozir kosmik texnologiyalarni jarayonlarning ajralmas qismi sifatida joriy etmoqdamiz. Bu kosmik monitoring, aniqlash, topish, qayta tekshirishni o‘z ichiga oladi. Bu sistema umumiy sistemada kubga aylanadi. Biz ma’lumotlarning kritik minimumiga ega bo‘lishimiz kerak.
“Vaqtning qaysidir nuqtasida biz ma’lumotlarning kritik minimumini avtonom ravishda, mustaqil ravishda, har qanday joylashuvda olishimiz kerak. Bu jihat o‘z guruhining zarurligini baholashda hisobga olinadi”, — dedi Muhiddin Ibrohimov.
O‘z sun’iy yo‘ldoshini uchirish loyihasining narxi yakuniy ruxsatnoma, yetkazib beruvchi va boshqa texnik xususiyatlarga bog‘liq bo‘ladi. Bu 50 million dollarga ham tushishi mumkin, bu bitta sun’iy yo‘ldosh uchun 100 million dollarga ham tushishi mumkin.
