O‘zbekistonda bank omonatlari bo‘yicha o‘rtacha foiz stavkalari ketma-ket uchinchi oy pasaymoqda, kredit stavkalari esa keskin oshmoqda. Markaziy bank ma’lumotlari shundan dalolat bermoqda.
2025-yil iyun oyi yakunlariga ko‘ra, milliy valyutadagi muddatli depozitlarning o‘rtacha daromadliligi 19,7 foizni tashkil etib, may oyiga nisbatan 0,1 foizga kamaydi. Shunga qaramay, ko‘rsatkich aprel oyidagi darajadan (19,5%) yuqoriligicha qolmoqda. Bir yilgacha muddatli omonatlar bo‘yicha stavkalar 18,8 foizgacha oshdi, uzoq muddatli omonatlar bo‘yicha stavkalar 20 foizgacha pasaydi.
Jismoniy shaxslarning omonatlari arzonlashishda davom etmoqda. Ularning o‘rtacha stavkasi ketma-ket ikki oy davomida 0,1 foizga pasayib, 21,4 foizga tushdi. Qisqa muddatli omonatlar ikki oy ichida atigi 0,1% ni yo‘qotib, 20,56% ni tashkil etdi, uzoq muddatli omonatlar bo‘yicha esa ko‘rsatkich o‘tgan yilning fevralidan beri birinchi marta 21,5% gacha pasaydi.
Iyun oyida yuridik shaxslarning depozitlari bo‘yicha o‘rtacha stavkalar o‘zgarishsiz qoldi — 17,9%, bu 2024-yil iyun oyidan beri eng yuqori ko‘rsatkichdir. Iyun oyida qisqa muddatli korporativ depozitlar stavkalari 18 foizga yetdi, uzoq muddatli depozitlar esa 17,8 foiz daromadlilikni yo‘qotdi.
Iyun oyi yakunlariga ko‘ra, valyuta omonatlari bo‘yicha o‘rtacha stavka 4,6 foizni tashkil etdi, bu may oyidagi ko‘rsatkichdan (4,5 foiz) yuqori, ammo aprel oyidagi darajadan (4,7 foiz) past. Banklar 1 yilgacha bo‘lgan xorijiy valyutadagi depozitlar bo‘yicha 3,1 foiz daromadlilikni taklif qildi. Muddatli valyuta omonatlari bo‘yicha stavka jismoniy shaxslar uchun 4,8 foizga, yuridik shaxslar uchun 4,2 foizga yetdi.
Omonatlar bo‘yicha daromadlilik pasayib borayotgan bir paytda milliy valyutadagi kreditlar bo‘yicha stavkalar yil boshidagi qisqa muddatli pasayishdan so‘ng yana o‘sa boshladi.
Iyun oyida so‘mdagi kreditlar bo‘yicha o‘rtacha stavka 23,2 foizgacha oshib, fevral oyi darajasiga qaytdi. Aholi uchun kredit stavkalarining o‘sishi ayniqsa sezilarli – ikki oy ichida ular 1 foizdan oshdi. Aprel oyida ular ikki yillik eng past ko‘rsatkichga (22,6 foiz) tushgan bo‘lsa, may oyida 23,1 foizga, iyun oyida esa 23,7 foizga ko‘tarildi.
1 yilgacha bo‘lgan qisqa muddatli iste’mol kreditlari keskin qimmatlashdi — ikki oy ichida 2,3 foizga, 2020-yil yozidan beri birinchi marta 28,1 foizga yetdi. 1 yildan ortiq kreditlar bo‘yicha foiz stavkasi 23,6 foizni tashkil etdi.
Biznes uchun kredit stavkalari sezilarli darajada o‘zgarmadi: may oyida ular 22,6 foizgacha pasaydi, iyun oyida esa biroz ko‘tarilib, 22,8 foizni tashkil etdi. Qisqa muddatli kreditlar 22,1 foizgacha arzonlashdi, uzoq muddatli kreditlar 23,2 foizgacha qimmatlashdi. Valyuta kreditlari bo‘yicha o‘rtacha foiz stavkalari barqaror darajada — 9,9 foiz atrofida saqlanib qolmoqda.
