17-iyul kuni Savdo-sanoat palatasi bilan uchrashuvda Murad Buildings qurilish kompaniyasi asoschisi Murod Nazarov Toshkentning bosh rejasiga kiritilishi rejalashtirilgan o‘zgarishlar haqida ma’lum qildi.
“Hozir Toshkentning bosh rejasiga tuzatishlar kiritilyapti, kutyapmiz. Umid qilamizki, u tez orada nashr etiladi. Kelajakda qurilish asosan renovatsiya va rekonstruksiya hududlarida olib boriladi”, — dedi tadbirkor.
Murod Nazarovning ta’kidlashicha, daraxtlarni kesishga moratoriy qo‘yilganiga qaramay, qurilish ishlarini olib borishda texnikalar ko‘pincha daraxtlarga zarar yetkazadi.
“Daraxtlar xalaqit beradi, albatta. Va ular baribir u yoki bu tarzda kesib tashlanadi. Avvallari o‘ylamasdan kesib tashlangani va katta rezonans bo‘lgani uchun moratoriy e’lon qilindi. Lekin amalda hatto texnikani ishga tushirish uchun rekonstruksiya va renovatsiya qilinayotganda ham daraxtlar xalaqit beradi. Keyin baribir daraxtlar kesiladi”, — dedi u.
Biznesmen taqiqlar “korrupsiyani kuchaytirishini” ta’kidlab, ularning o‘rniga oldindan daraxt ekish orqali majburiy kompensatsiya mexanizmini — “daraxtlar banki”ni joriy etishni taklif qildi. Undan qurilish kompaniyalari ham, uchinchi kompaniyalar ham foydalanishi mumkin edi.
“Biz esa kelgusi va undan keyingi yillarda qancha va qayerda qurilish qilishimizni, qancha daraxt kesishga to‘g‘ri kelishini taxminan bilamiz. Demak, tegishli hudud doirasida daraxtlarni oldindan ekish kerak. Ertaga, masalan, beshta daraxtni kesishga to‘g‘ri kelsa, kerakli diametrdagi boshqa daraxtlarni ekish uchun. Me’yor bor: bitta yirik tana, aytaylik, 10 ta ingichka tanaga teng. Ekilgan daraxtlar hokimlik balansiga o‘tkaziladi”, — dedi u.
Murod Nazarov taxminiy tartibni taklif qildi: kompensatsiyada daraxt tanasining o‘lchamini hisobga olish:
“Agar, aytaylik, diametri 40 sm bo‘lgan daraxt kesilsa, u holda reglamentda shunday deyish mumkin: uning o‘rniga, masalan, diametri 15−20 sm bo‘lgan 10 ta daraxt ekish kerak”.
Uning ta’kidlashicha, ba’zi hollarda qurilish kompaniyalari diametriga ko‘ra uch-to‘rt barobar ko‘p daraxt ekishga ham tayyor.
Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati Bobur Bekmurodov daraxt kesishni qonuniylashtirishga urinishlarga qarshi chiqdi.
“Moratoriy muhokama mavzusi emas. Developerning aytishicha, daraxtlarni kesishni qonuniylashtirish kerak. Ekologlarning fikricha, developerlar o‘z uylarini shahar tashqarisida qurishlari kerak. Haqiqat qayerdaligini kim aniqlaydi? Jamoatchilik Bugun odamlar shahar markazini qurish emas, yashil hududlarni ko‘paytirish tarafdori”, — dedi u.
Bekmurodov, shuningdek, kesilgan daraxtlar o‘rniga yangi daraxtlar ekish haqidagi dalillarni tanqid qildi.
“Bitta chinor qandaydir soya berishi uchun 7−10 yil kerak bo‘ladi. Ushbu mexanizmni taklif qilayotgan developer o‘tgan yillar davomida daraxtlar ekib, bog‘ yaratganmi?” — deb so‘radi parlamentariy.
