Ekologik partiya deputatlari yaqinda Murad Buildings asoschisi Murod Nazarovning “daraxtlar banki”ni yaratish o‘rniga daraxtlarni kesishga qo‘yilgan taqiqni bekor qilish haqidagi chaqirig‘iga munosabat bildirdi.
Deputatlarning ta’kidlashicha, O‘zbekistonda suv tanqisligi va global isish kun sayin kuchayib bormoqda. Bunday vaziyatda har bir daraxtni kelajak avlod uchun saqlab qolish juda muhimdir. Bitta katta daraxtni o‘stirish uchun kamida o‘nlab yillar, sabr-toqat va doimiy parvarish talab etiladi.
Nahotki developer har bir voyaga yetgan daraxt eng muhim funksiyalarni bajarishini bilmasa: kislorod ajratish orqali havoni tozalaydi, shovqin darajasini pasaytiradi, haroratni tartibga soladi, tuproq eroziyasining oldini oladi? — deb yozdi deputat Javlon Abdullayev.
Uning ta’kidlashicha, moratoriy bekorga kiritilmagan. Birgina 2025-yilning birinchi yarmida daraxtlarni kesish bo‘yicha 3235 ta murojaat rad etilgan. Bu 453 ming 238 tup daraxtni saqlab qolish imkonini berdi, shundan 86 ming 309 tasi qimmatbaho navlardir.
Agar u qabul qilinmaganida, bugun biz allaqachon sahroda yashayotgan bo‘lardik. Uning ahamiyati juda katta. Noqonuniy kesishning ayrim holatlariga qaramay, ushbu qaror tufayli daraxtlarning 98 foizdan ortig‘ini yo‘q qilinishdan saqlab qolishga muvaffaq bo‘lindi, — dedi deputat.
Javlon Abdullayev, shuningdek, so‘nggi paytlarda jamoatchilik qayta ekilgan yoki yangi ekilgan ko‘chatlar ko‘karmayotgani va qurib qolayotganini tobora ko‘proq payqayotganini ta’kidladi. Bunday tadbirlar tabiatni saqlab qolishdan ko‘ra ko‘proq unga zarar yetkazadi, chunki ular daraxtlarning nobud bo‘lishiga olib keladi va ekologik vaziyatni yomonlashtiradi.
Bundan tashqari, bunday yondashuv nafaqat ekologik muvozanatga, balki qonunchilikda belgilangan atrof-muhitni muhofaza qilish tamoyillariga ham ziddir.
Agar hamma daraxtni to‘siq deb bilsa va uni “muqobil ekish” bilan almashtirsa, bu tabiatga ochiqdan-ochiq tajovuz, ya’ni ekologik jinoyat bo‘ladi, — dedi deputat.
Deputat noqonuniy kesilgan har bir qarich daraxt uchun moddiy javobgarlik belgilangan rivojlangan davlatlarni misol qilib keltirdi. Ayrim hollarda developerdan yer uchastkasi olib qo‘yilishi mumkin. Bundan tashqari, nafaqat daraxt ekish, balki shikastlangan yoki qurib qolish xavfi ostida bo‘lgan daraxtlarni “reanimatsiya” qilish bo‘yicha ham harakatlar olib borilmoqda.
Bunday ta’sirchan mexanizmlarni O‘zbekiston qonunchiligiga ham joriy etish vaqti keldi. Biz, Ekopartiya deputatlari tadbirkorlarning tabiatga nisbatan bunday shafqatsiz munosabati va takliflariga mutlaqo qarshimiz. Bunday o‘ylanmagan tashabbuslar kelajakda atrof-muhitga befarqlik va ekologik barqarorlikka tahdid solishga olib kelishi mumkin. Biz qat’iy ta’kidlaymiz: har qanday rivojlanish, qurilish va rekonstruksiya tabiat hisobidan emas, balki ekologik manfaatlar bilan muvozanatda bo‘lishi kerak, — deyiladi xabarda.
Ekopartiya qonunchilik tashabbusi doirasida moratoriyga tushgan daraxt va butalarning renovatsiya loyihalarini amalga oshirish jarayonida zarar yetkazilishi mumkin bo‘lmagan obyektlar sifatidagi maqomini huquqiy jihatdan mustahkamlash bo‘yicha faol ish olib borishga va’da berdi.
Bundan tashqari, Ekopartiya #men_daraxt_kesilishiga_qarshiman heshtegi ostida tabiatni muhofaza qilish aksiyalarini o‘tkazadi va fuqarolarni unda ishtirok etishga chaqiradi.
