O‘zbekistonda telekommunikatsiya operatorlari o‘zlarining tijorat ehtiyojlari va foydalanuvchilarga xizmat ko‘rsatish uchun tashqi Internet kanallariga kirish imkoniyatiga ega bo‘ldilar. Bu haqda Vazirlar Mahkamasi qarorida aytiladi.
Tegishli huquq eksperiment doirasida 2030-yil 1-yanvarga qadar berildi. Raqamli texnologiyalar vazirligi ulanishni muvofiqlashtirishga mas’ul, “Respublika telekommunikatsiya tarmoqlarini boshqarish markazi” — ishchi organ bo‘ladi. 2028-yil 1-iyulga qadar hokimiyat operatorlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulash tartibini takomillashtirish bo‘yicha qaror loyihasini kiritishi kerak.
Eksperimentda ishtirok etmoq uchun operatorlar bir qator shartlarga rioya qilishi kerak. Xususan:
- qarorga ilovada belgilangan vaqtinchalik talablar va shartlarni bajarish;
- ishchi organ bilan monitoring tartibi, tomonlarning huquq va majburiyatlari, shuningdek shartlarni buzganlik uchun javobgarlik choralari aks ettiriladigan shartnoma tuzish.
Hukumat qarori bilan o‘z tijorat ehtiyojlari uchun xalqaro internet tarmoqlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish huquqini olishni xohlovchi operatorlar uchun talablar va shartlar tasdiqlandi.
Tegishli kirishni xalqaro internet tarmoqlariga ulanish maxsus markazlari (XIM) orqali taqdim etish rejalashtirilmoqda. Operatorlar mamlakat hududining kamida 50 foizini, shu jumladan olis va borish qiyin bo‘lgan hududlarni qamrab olgan magistral optik tolali tarmoqlarga ega bo‘lishi, shuningdek, raqamli tafovutni kamaytirish va aholini keng polosali telekommunikatsiya xizmatlaridan foydalanish imkoniyati bilan ta’minlash uchun o‘z telekommunikatsiya infratuzilmasiga ega bo‘lishi kerak.
Ulanish paytida SORM, axborot xavfsizligi va kiberxavfsizlik bo‘yicha qonunchilik talablariga rioya qilinishi kerak. Favqulodda vaziyatlar yoki xavfsizlikka tahdid yuzaga kelgan taqdirda, XIM faoliyati vakolatli organlarning qaroriga ko‘ra cheklanishi yoki to‘xtatib turilishi mumkin.
