2026-yil 1-yanvardan boshlab O‘zbekistonda qonunchilikka bir qator o‘zgartirishlar kiritiladi. Norma portali asosiy yangiliklarni keltirib o‘tdi.
Elektr energiyasi xarajatlari
Ozuqabop va moyli ekinlar yetishtiruvchi xo‘jaliklarning nasoslari uchun elektr energiyasi xarajatlarining 50 foizi davlat byudjetidan qoplab beriladi.
EHF tahlili
EHFni real vaqt rejimida – tovarlarni yetkazib berishning yagona zanjiri bo‘yicha QQSni hisobga olishda tavakkalchilik darajasi bo‘yicha avtomatlashtirilgan tahlil qilishning yangi tizimi joriy etiladi. Bunda tavakkalchilik darajasi yuqori bo‘lgan EHF hisobot davrida rasmiylashtirilgan elektron hisobvaraq-fakturalar umumiy sonining 10 foizidan ko‘p bo‘lmasligi lozim.
Qoidalar o‘zgarishi
Qo‘shilgan qiymat solig‘ini hisobga olish qoidalari tubdan o‘zgarmoqda. Barcha tadbirkorlik subyektlari 14 ta davlat organi uchun 105 turdagi majburiy hisobotlarni hisobot.gov.uz Yagona hisobot tizimi orqali yuborishlari mumkin bo‘ladi.
Tibbiy yordam
JSHDS yoki ijtimoiy soliq to‘lovchilar va fuqarolarning boshqa ayrim toifalari bepul rejali statsionar tibbiy yordam olishlari mumkin. Sog‘liqni saqlash vazirining buyrug‘i bilan imtiyozga ega bo‘lganlar uchun davolanish bepul bo‘lgan kasalliklar ro‘yxati tasdiqlandi.
To‘lovlar bekor qilinadi
Homiladorlik va tug‘ish nafaqalari hamda “kasallik nafaqalari”ni to‘lash tizimi to‘liq o‘zgarmoqda. Ular davlat ijtimoiy sug‘urtasi doirasida tayinlanadi va to‘lanadi.
Zargarlik buyumlari
Zargarlik buyumlarini ishlab chiqarish yoki realizatsiya qilish bilan shug‘ullanuvchi tadbirkorlik subyektlari daromadidan qat’i nazar, QQS to‘lovchisiga aylanadi. Shuningdek, ular ma’lum shartlarga rioya qilgan holda byudjetga to‘langan QQSning 80 foizini qaytarib olishlari mumkin bo‘ladi.
Aylanmadan soliq stavkasi
Yillik aylanmasi 1 mlrd so‘mgacha bo‘lgan yakka tartibdagi tadbirkorlar va o‘zini o‘zi band qilgan fuqarolar uchun aylanmadan olinadigan soliq stavkasi 1 foiz miqdorida belgilanadi.
QQS
Tirik qoramol (TIF TN kodi 0102), qo‘y va echki (TIF TN kodi 0104) import qilinganda QQSni 180 kungacha (2027 yil yakuniga qadar) kechiktirib to‘lashga ruxsat beriladi. To‘langan QQSni qaytarish belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Qisqartirilgan muddat
Davlat veterinariya xizmati nazorati ostidagi tovarlarni O‘zbekiston hududiga olib kirishda veterinariya ruxsatnomasi va sertifikati ikki baravar qisqartirilgan muddatda beriladi.
Chorvachilik
Chorvachilik mahsulotlari yetishtiruvchi xo‘jalik yurituvchi subyektlarga ozuqabop ekinlar yetishtirish uchun yer uchastkalarini ijaraga olish huquqini olganlik uchun haqni besh yil mobaynida teng ulushlarda to‘lashga ruxsat etiladi.
Zilzilabardoshlik
Tarixiy va madaniy meros obyektlarining zilzilabardoshligi monitoringi joriy etilmoqda. Birinchi bosqichda mamlakatning turizm salohiyatini namoyish etuvchi obyektlar, jumladan, Samarqanddagi Registon majmuasi, Buxorodagi Darvozaxona (Ark qal’asi), Xivadagi Ichan qal’a majmualarida monitoring o‘tkaziladi.
Tog‘li hududlarni kesib o‘tuvchi A-373 va M-39 avtomobil yo‘llari va ularga tutash temir yo‘llarda ko‘chki sodir bo‘lish ehtimoli yuqori bo‘lgan hududlar doimiy radiolokatsion kosmik monitoring qilinadi.
Seysmik xavfi yuqori bo‘lgan hududlarda kuchli zilzilalarni sun’iy intellekt yordamida o‘rta va uzoq muddatli prognoz qilish yo‘lga qo‘yilmoqda. Birinchi bosqichda Toshkent shahri tajribasi asosida tashkil etilmoqda.
Mahallalar reyestri
Fuqarolarning ijtimoiy yordam bo‘yicha murojaatlari, oilalar va aholi bo‘yicha ma’lumotlarni yuritish “Raqamli mahalla” platformasi orqali amalga oshiriladi. Buning uchun “Mahallalarning markazlashgan reyestri” ishga tushiriladi.
Chet elliklarni ro‘yxatga olish
Xorijiy fuqarolar va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarni yashash joyi bo‘yicha vaqtincha ro‘yxatga olish bir yilgacha bo‘lgan muddatga YaIDXP orqali amalga oshiriladi.
Open Budget
Deputatlar har bir okrugda aholi hayotiga eng ko‘p ta’sir ko‘rsatgan “Tashabbusli byudjet”ning ikkita loyihasini tanlab, ularni respublika byudjetidan majburiy moliyalashtirishlari mumkin.
Bandlik organlari
“Bandlik organlari — ish beruvchilarning hamkorlari” tamoyili joriy etilmoqda, bu bandlik organlari tomonidan ish beruvchilarga dastlab Toshkent shahrida, keyinchalik O‘zbekistonning barcha hududlarida amaliy bilim va ko‘nikmalarga ega mutaxassislarni topishda ko‘maklashishni nazarda tutadi.
Mehnat sohasi
“Yagona milliy mehnat tizimi” idoralararo dasturiy-apparat kompleksida ro‘yxatga olingan mehnat qonunchiligi buzilishini ish beruvchining ishtirokisiz ko‘rib chiqish va qonun buzilishi holatlari bo‘yicha elektron ma’muriy qaror qabul qilish tizimi joriy etiladi.
Birinchi marta ishga qabul qilingan davlat xizmatchilari bilan mehnat shartnomasi dastlab bir yil muddatga tuziladi, keyinchalik — faoliyatning ijobiy natijalariga qarab nomuayyan muddatga uzaytiriladi.
Rasmiylar
Davlat xizmatchilari yilda bir marta tibbiy ko‘rikdan o‘tkaziladi, davlat idoralari oshxonalari autsorsingga o‘tkaziladi. Talablardan biri sog‘lom ovqatlanishni joriy etish va inson salomatligiga salbiy ta’sir ko‘rsatadigan mahsulotlarni sotishni cheklashdir.
Subsidiyalar
Barcha hududlarda I va II guruh nogironligi bo‘lgan shaxslarni ishga qabul qilgan yoki ishga qabul qilishga ko‘maklashgan tadbirkorlik subyektlariga 500 mln so‘mgacha subsidiya ajratiladi.
Havo monitoringi
Toshkent shahrida Ekologiya qo‘mitasi tomonidan atmosfera havosining ifloslanish darajasi va gidrometeorologik ma’lumotlar aks ettiriladigan maxsus monitor va tablolar o‘rnatiladi.
Chegarasiz xarita
Nogironligi bo‘lgan shaxslarning harakatlanishi uchun to‘siqsiz muhit yaratilgan obyektlar bilan “Interaktiv xarita” axborot tizimi ishga tushiriladi.
