АҚШда бемор танасига чўчқанинг буйрагини кўчириб ўтказишга рози бўлди
АҚШда 62 ёшли эркак гени ўзгартирилган чўчқадан буйрак олди. Бунгача унинг танаси инсон донор буйрагини рад этган. Америкалик жарроҳлар бундай инновацион операцияга рози бўлган Рик Слэйманни ҳақиқий қаҳрамон деб атади.
Слэйман 16 март куни Бостондаги Massachusetts General касалхонасида тўрт соатлик операцияни бошдан кечирди.
Касалхона операциянинг муваффақиятини «беморлар учун қулайроқ органларни излашда муҳим босқич» деб атади. Эҳтиёжмандлар учун донорлик органлари етарли эмас, шунинг учун беморлар кўпинча трансплантация имкониятини узоқ вақт кутади.
Рик Слэйман узоқ вақтдан бери буйрак етишмовчилиги билан оғриган: 2018 йилда у худди шу касалхонада инсон донор буйрагини олган ва бундан олдин у гемодиализда етти йил ўтказган. Беш йил ўтгач, 2023 йил май ойида унинг танаси донор буйрагини рад этди ва эркак диализга қайтишга мажбур бўлди.
Бу ҳам қийин эди: унинг қон томирлари диализ учун шунчалик кўп ишлатилганки, у қон томирларига киришда асоратларни ривожлантирди. Бемор ҳар икки ҳафтада қон қуйқаларини йўқ қилиш учун касалхонага бориши ва жарроҳлик амалиётини ўтказиши керак эди, бу унинг ҳаёт сифатини сезиларли даражада ёмонлаштирди.
Слайман ижобий ва салбий томонларини ўлчаб кўриб, жонивор органини кўчириб ўтказишга қарор қилди.
Олимлар ҳайвонларнинг, биринчи навбатда, чўчқаларнинг ўзгартирилган органларини одамларга кўчириб ўтказиш донор органларнинг сурункали тақчиллигини бартараф этишига умид қилмоқда. Буйраклардан ташқари, аллақачон чўчқа юрак трансплантацияси тажрибаси мавжуд.
Трансплантация учун чўчқа буйраги Массачусеттс штатининг Кембриждаги eGenesys компанияси томонидан тайёрланган. Ҳайвоннинг генетик модификацияси инсон қабул қилувчига зарар этказиши мумкин бўлган генларни олиб ташлаш учун амалга оширилди ва мосликни яхшилаш учун баъзи инсон генлари қўшилди.
Бироқ Слэйман ҳали ҳам рад этишга қарши дори-дармонларни қабул қилади ва бу номаълум ҳудуд бўлгани сабабли унинг янги буйраги қанча вақт ишлашини ҳеч ким тахмин қила олмайди.
Касалхона операциянинг муваффақиятини «беморлар учун қулайроқ органларни излашда муҳим босқич» деб атади. Эҳтиёжмандлар учун донорлик органлари етарли эмас, шунинг учун беморлар кўпинча трансплантация имкониятини узоқ вақт кутади.
Рик Слэйман узоқ вақтдан бери буйрак етишмовчилиги билан оғриган: 2018 йилда у худди шу касалхонада инсон донор буйрагини олган ва бундан олдин у гемодиализда етти йил ўтказган. Беш йил ўтгач, 2023 йил май ойида унинг танаси донор буйрагини рад этди ва эркак диализга қайтишга мажбур бўлди.
Бу ҳам қийин эди: унинг қон томирлари диализ учун шунчалик кўп ишлатилганки, у қон томирларига киришда асоратларни ривожлантирди. Бемор ҳар икки ҳафтада қон қуйқаларини йўқ қилиш учун касалхонага бориши ва жарроҳлик амалиётини ўтказиши керак эди, бу унинг ҳаёт сифатини сезиларли даражада ёмонлаштирди.
Слайман ижобий ва салбий томонларини ўлчаб кўриб, жонивор органини кўчириб ўтказишга қарор қилди.
«Мен буни нафақат менга ёрдам бериш имконияти, балки орган донорлигисиз омон қолмайдиган минглаб одамларга умид бериш имконияти сифатида ҳам кўрдим», — дейди у.
Олимлар ҳайвонларнинг, биринчи навбатда, чўчқаларнинг ўзгартирилган органларини одамларга кўчириб ўтказиш донор органларнинг сурункали тақчиллигини бартараф этишига умид қилмоқда. Буйраклардан ташқари, аллақачон чўчқа юрак трансплантацияси тажрибаси мавжуд.
Трансплантация учун чўчқа буйраги Массачусеттс штатининг Кембриждаги eGenesys компанияси томонидан тайёрланган. Ҳайвоннинг генетик модификацияси инсон қабул қилувчига зарар этказиши мумкин бўлган генларни олиб ташлаш учун амалга оширилди ва мосликни яхшилаш учун баъзи инсон генлари қўшилди.
Бироқ Слэйман ҳали ҳам рад этишга қарши дори-дармонларни қабул қилади ва бу номаълум ҳудуд бўлгани сабабли унинг янги буйраги қанча вақт ишлашини ҳеч ким тахмин қила олмайди.
