Ўшандан бери фармацевтика компаниялари ва олимлар бу жараённи рағбатлантириши мумкин бўлган дори-дармонларни ишлаб чиқишга ҳаракат қилмоқда ва овқатланиш ва турмуш тарзи соҳасидаги мутахассислар ҳам бу ғоядан ҳаяжонланишди ва бу жараённи табиий равишда — очлик, интенсив машқлар ва жисмоний машқлар билан рағбатлантириш мумкинлигини айтишди.
Автофагия нима?
- «Автофагия» сўзи юнонча «авто» («ўз») ва «фагин» (овқатланиш) сўзларидан келиб чиққан;
- Бу ҳужайралар ўз таркибий қисмларини парчалаш ва қайта ишлаш жараёнидир;
- У энергия манбаи ва ҳужайра янгиланиши учун қурилиш блокларини таъминлайди;
- Инфекция танага киргандан сўн, автофагия орқали бактериялар ва вируслар йўқ қилиниши мумкин;
- Ҳужайралар зарарланган оқсиллар ва органеллалардан халос бўлиш ва шу билан қаришнинг салбий таъсирига қарши курашиш учун аутофагиядан фойдаланади.
Автофагия жараёни 20-асрнинг 60 йилларида кашф этилган, аммо унинг аҳамияти фақат 90 йилларда, Йосинори Осумининг тадқиқотлари нашр этилгандан кейин баҳоланган.
«Биз у Паркинсон касаллиги, Хантингтон касаллиги ва деманснинг айрим шакллари каби касалликлардан ҳимоя қилишини аниқладик», — дейди Кембриж университети ва Британия деманс тадқиқот институтининг молекуляр нейрогенетика профессори Девид Рубинштейн.
«Бу жараён инфекция ва яллиғланишга қарши курашда ҳам ёрдам беради», — дея қўшимча қилади профессор Рубинштейн.
Соғлиқни сақлаш бўйича янги қўлланмаларда бу жараён парҳез ва хулқ-атвордаги ўзгаришлар, масалан, интервал очлик ёки 5: 2 диетаси каби ўзгаришлар туфайли юзага келиши мумкинлигини таъкидлайди.
Албатта, узоқ муддатли ёки тез-тез очлик жараёни соғлиғингизга зарар етказиши мумкин ва агар сиз диетангизни ёки турмуш тарзингизни ўзгартиришни ўйлаётган бўлсангиз, шифокорингиз билан маслаҳатлашинг.
Аммо профессор Рубинштейн келажакда автофагия ёрдамида касалликларга қарши самарали курашиш мумкинлигига ишончи комил.
Унинг лабораториясида ўтказилган тажрибалар шуни аниқладики, оқсиллар Альцгеймер ва Паркинсон каби касалликларга чалинган одамларнинг асаб ҳужайраларида тўп ҳосил қилади.
