Марказий банк бир ярим йил ичида биринчи марта асосий ставкани пасайтирди

Ўзбекистон

Ўзбекистон Марказий банки асосий ставкани пасайтирди. Регулятор кутилаётган инфляция траекторияси ва проинфляция рискларини камайтиришни ҳисобга олган ҳолда қарор қабул қилди.

Фото: Yandex Maps

Ўзбекистон Марказий банки матбуот хизмати асосий ставка 0,5 фоизга пасайганини маълум қилди. Энди у йилига 13,5% ни ташкил қилади.

Регулятор баёнотида айтилишича, нисбатан қаттиқ монетар шароитлар ишлаб чиқаришнинг ижобий фарқини камайтиришга ва талаб томонидаги инфляция босимини камайтиришга ёрдам беради. Инфляциянинг кутилаётган траэкторияси ва проинфляцион рискларнинг қисқаришини ҳисобга олган ҳолда, Марказий банк бошқаруви асосий ставкани 0,5 фоиз пунктга камайтиришга қарор қилди.

Июнь ойида йиллик инфляция 10,6 фоизни ташкил этди. Сабзавот ва мевалар нархи сезиларли даражада пасайди, инфляциянинг барқарор таркибий қисмлари ҳам камайди. Бунга ташқи бозорлар ёрдам берди, бу эса импорт қилинадиган товарлар нархининг ошишини ушлаб туришга ёрдам берди.

Озиқ-овқат маҳсулотлари нархининг пасайиши ва валюта курсининг барқарорлиги аҳоли кутганига ижобий таъсир кўрсатди. Улар июнь ойида тушиб кетди, бу эса инфляция босимини камайтиришга ёрдам беради.

Ядро инфляцияси пасайишда давом этди ва июнь ойида 5,9 фоизни ташкил этди, бу йил бошига нисбатан 2,6 фоизга кам. Бунинг сабаби, энергия тарифларининг ошиши кутилганидан камроқ аҳамиятли бўлиб чиқди, бу инфляцияни янада пасайтиришга ёрдам беради.

Инфляция прогнози пастга қараб қайта кўриб чиқилди. Йил охиригача инфляция 9 фоиз атрофида, 2025 йил охирига келиб эса 5 фоизга яқинлашиши кутилмоқда.

Иқтисодий ўсиш 2024 йилнинг иккинчи чорагида ҳам тезлашди, биринчи ярим йилликда ялпи ички маҳсулот 6,4 фоизга ўсди. Саноат, қурилиш ва хизмат кўрсатиш соҳалари фаол ривожланиб, иқтисодий ўсишни қўллаб-қувватламоқда.

Юқори инвестицион фаоллик, айниқса, тўғридан-тўғри хорижий ва хусусий инвестициялар инвестицияларга талабни оширади. Сўнгги икки ойда тадбиркорлар ўртасида иқтисодий фаоллик ва ишбилармонлик кайфиятининг бироз пасайганига қарамай, уларнинг даражаси ижобийлигича қолмоқда.

Йилнинг иккинчи ярмидаги юқори инвестицион ва ишлаб чиқариш фаоллигини ҳисобга олган ҳолда, 2024 йилга мўлжалланган ЯИМ ўсиши прогнози 5,7–6,2 фоизгача оширилди.

Сўнгги марта ставка 2023 йилнинг март ойида ўзгарган, ўшанда у 15 фоиздан 14 фоизга туширилганди.

Мавзуга оид материаллар