Йил бошидан буён Россиядан 66 нафар вояга етмаган болалар ва ўсмирлар Ўзбекистонга қайтарилди. Буни ОАВда эълон қилинган маълумотлар ҳам тасдиқлайди.
16 апрель куни Ўзбекистон элчихонаси Ўзбекистон Президенти ҳузуридаги Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ҳамда Ички ишлар ва Соғлиқни сақлаш вазирликлари вакиллари билан биргаликда Россия ҳудудида қонуний вакиллари (ота-оналари) дан маҳрум бўлган 17 нафар вояга етмаган болаларни ватанига қайтаришда зарур ёрдам кўрсатди. Ўзбекистонга келгач, улар қариндошлари васийлигига ва мамлакатдаги махсус болалар муассасаларига топширилди.
17 май куни Москва вилоятидан икки ёшли қизча республикага қайтарилди, дея хабар берди Болалар омбудсмани матбуот хизмати. У онаси билан Россиянинг Москва вилоятида яшаган. Кейинчалик у уни энаганига топшириб, жўнаб кетди, лекин қайтиб келмади, шундан сўнг у полицияга мурожаат қилди. Қизча васийлик идораларига топширилди, у ерда ташлаб кетилган бола сифатида расмийлаштирилди ва унга янги фамилия ва исм берилди. Бироқ қизнинг бувиси болани Ўзбекистонга қайтаришда ёрдам сўраб, Болалар омбудсмани идорасига хат ёзган. Шундан сўнг, Ижтимоий ҳимоя миллий вазирлиги, Ташқи ишлар вазирлиги ва Ички ишлар вазирлигининг биргаликдаги саъй-ҳаракатлари билан у мамлакатга қайтарилди.
30 май куни эса Ўзбекистоннинг Владивостокдаги Бош консулхонаси вакиллари «Ўрта Осиё ҳамдўстлиги» жамоат ташкилоти раҳбари кўмагида Россиядаги вояга етмаганлар учун ижтимоий-реабилитация марказида бўлган 17 ёшли ўсмирни қайтаришга муваффақ бўлишди. Бунга унинг қонуний вакиллари йўқлиги сабаб бўлган. Ўсмир Хабаровск - Тошкент авиақатнови билан ота-онасининг олдига қайтарилди.
7 июль куни яна етти нафар вояга етмаган бола Ўзбекистонга қайтгани хабар қилинганди. Бунга Оила ва хотин-қизлар қўмитаси раиси Озода Парпибоева кўмаклашди. Россияда болалар вояга етмаганларга ижтимоий ва ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш марказларида сақланган. Қайтиб келингач, улар Ўзбекистондаги тегишли марказга жойлаштирилди, шундан сўнг қариндошларига топширилди.
15 август куни Новосибирск аэропортида ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган бир неча ойликдан 14 ёшгача бўлган болалар гуруҳини Ўзбекистонга кузатиб қўйиш маросими бўлиб ўтди. Бош консулхона кўмагида Новосибирск, Иркутск, Красноярск ва Владивостокдан Ўзбекистондан саккиз нафар вояга етмаган болалар тўпланиб, катталар ҳамроҳлигида ватанга олиб кетилди.
Шунингдек, 25 август куни 13 нафар бола Санкт-Петербургдан, тўққиз нафари Москвадан, яна саккиз нафари Новосибирск ва бир нафари Қозондан олиб келинган. 31 нафар болани қайтариш ишлари икки мамлакат Болалар омбудсманлари идоралари кўмагида, шунингдек, Ташқи ишлар вазирлиги каналлари орқали олиб борилди.
2 сентябрь куни Бола ҳуқуқлари бўйича вакил матбуот хизмати уларга Бухоро вилоятида яшовчи аёлнинг мурожаати ҳақида хабар берди. Фуқаро ўз мурожаатига кўра, у ва эри 2024 йил 28 апрелда Россия Федерациясида бўлиш муддати тугаши муносабати билан Ўзбекистонга қайтишга мажбур бўлган, бироқ уларнинг фарзанди (шу йил 25 январда туғилган қиз) Санкт-Петербургдаги болалар шифохонасида ота-онасининг қаровисиз қолган.
Даволаш жараёни аллақачон якунланган, аммо аёлнинг болани Ўзбекистонга олиб келиш учун етарли маблағи йўқ эди. У қизини ватанига қайтаришда ёрдам сўради.
Болалар омбудсмани маълумотига кўра, бола чала туғилган ва жуда паст вазнда туғилган. Унинг юрак билан боғлиқ муаммолари бор эди, шунинг учун у туғилганидан бошлаб ва даволаниш пайтида Санкт-Петербургдаги шифокорлар назорати остида бўлган. Ҳатто юракда ҳам операция қилишга тўғри келди.
Шифохона маъмурияти ота-оналар саккиз ой давомида боланинг даволаниши ва операцияси учун пул тўламаганини маълум қилди.
Санкт-Петербургдаги ўзбек диаспораси қизнинг даволаниши учун пул маблағларининг бир қисмини йиғди, аммо бу етарли бўлмади.
Яхшиямки, вазият ҳал бўлди. Ўзбекистоннинг йирик тадбиркорларидан бири ҳомий бўлди ва боланинг шифохонада даволаниши учун пул тўлади.
Болалар омбудсмани ТИВ ва ИИВга Санкт-Петербургдан қизни имкон қадар тезроқ Ўзбекистонга қайтаришда ёрдам сўраб мурожаат қилди.
Шунингдек, бола даволанишдан сўнг тўлиқ соғаймагани маълум бўлди. Парвоз вақтида соғлиғи билан боғлиқ муаммоларнинг олдини олиш учун Болалар омбудсмани Соғлиқни сақлаш вазирлигига болани шифокор билан бирга Ўзбекистонга олиб боришни ташкил этишни сўраб мурожаат қилган. Шифокор вазиятни назорат қилиши ва боланинг оиласи билан доимий алоқада бўлиши керак эди.
1 сентябрь куни қизча ИИВ вакиллари ва шифокорлар ҳамроҳлигида Ўзбекистонга олиб келинган ва ота-онасига топширилган.
Айни пайтда Бухоро вилояти соғлиқни сақлаш бошқармаси ва Аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш миллий агентлиги вилоят бошқармаси томонидан бола саломатлигини муҳофаза қилиш ва оилага ижтимоий ёрдам кўрсатиш чоралари кўрилмоқда.
