ҲАМАС террорчиларининг Исроилга ҳужум қилган йили: 250 дан ортиқ одам гаровга олинган

Dunyo

2023 йил 7 октябрь куни ҲАМАС жангарилари Исроилга ҳужум қилиб, 250 дан ортиқ кишини гаровга олди. Улар орасида Негев чўлида бўлиб ўтган Supernova мусиқа фестивалига ташриф буюрувчилар ва ходимлар бор эди. Айни пайтда ҲАМАСнинг 97 нафар аъзоси гаровда қолмоқда. Исроил Мудофаа Армияси маълумотларига кўра, камида 33 киши ҳалок бўлган, уларнинг жасадлари Ғазода қолган.

Похороны трех израильских заложников, которые случайно были застрелены ЦАХАЛ | Фото: Ohad Zwigenberg / AP / Scanpix / LETA

Бундан роппа-роса бир йил аввал, 2023 йил 7 октябрь куни Фаластиннинг ҲАМАС террорчилик ҳаракати жангарилари Исроилга ҳужум қилиб, 250 дан ортиқ кишини гаровга олган эди. Улар орасида Исроил жанубидаги Негев чўлида бўлиб ўтган Supernova мусиқа фестивалига ташриф буюрувчилар ва ходимлар, шунингдек, чегарадош кибуилар ҳам бор эди.

Ҳужум шанба куни эрта тонгда, шаббат ва Симхат Тўра байрамида, кўплаб исроилликлар оилавий кечки овқатга йиғилган пайтда содир бўлган.

В Израиле и других странах мира прошли массовые демонстрации с требованием освободить заложников, удерживаемых ХАМАС. На фото, сделанном 20 ноября в Тель-Авиве, запечатлена участница акции, которая прикрывает собой ребёнка во время сигнала ракетной опасности. В этот момент боевики продолжали обстреливать территорию Израиля | Фото: Itai Ron / Reuters / Scanpix / LETA

Бир йил ўтгач, гаровга олинганларнинг ярмидан ками уйга қайтди. ҲАМАС жангарилари қўлида асирликда қолган қарийб юз кишининг учдан бир қисми аллақачон ҳалок бўлган. Ўғирланганларнинг айримлари ҳақида ҳалигача ҳеч нарса маълум эмас.

2023 йил ноябрь ойида қисқа муддатли сулҳ доирасида террорчилар томонидан қўлга олинган 105 нафар гаровга олинган шахслар Исроилга қайтарилди. ҲАМАС уларни Исроил қамоқхоналарида сақланаётган фаластинликларга бир-уч нисбатда (уч нафар фаластинлик маҳбус бир исроилликка) алмаштирди.

Озод қилинган гаровга олинганлар орасида Исроил фуқаролигига эга 81 киши (уларнинг аксарияти бошқа мамлакатларнинг иккинчи фуқаролигига ҳам эга эди), 23 та Таиланд фуқароси ва битта филиппинлик бор эди.

Яна тўрт маҳбус бошқа давлатлар билан келишилган ҳолда алоҳида қўйиб юборилди. Улар орасида 25 ёшли исроиллик Рони Кривой ҳам бор эди, унинг озод қилиниши ҲАМАС ва Россия ҳукумати ўртасидаги келишув натижаси бўлди (Ронининг ота-онаси Россия фуқаролигига эга). Рони Кривога холаси Елена Магиднинг сўзларига кўра, унинг жияни асирликда бўлганида қочишга ҳаракат қилган. Ўғирлаб кетилгандан сўнг ҳибсга олинган бино бомбардимон қилинди ва Рони ундан чиқишга муваффақ бўлди. Шундан сўнг у тўрт кун яширинган, аммо холасининг сўзларига кўра, Ронни Ғазо аҳолиси топиб, уни ҲАМАС жангариларига қайтариб берган.

Шунингдек, Исроил ҳарбийлари террорчилар томонидан қўлга олинган саккиз нафар гаровга олинганларни қутқаришга муваффақ бўлди.

Биринчи бўлиб Цахал Ори Мегидиш исмли ҳарбий хизматчи, Нахал-Оздаги Ғазо сектори билан чегарада кузатувчи аёл қутқарилди.У 2023 йил октябрь ойи охирида Исроил разведкаси билан ҳарбийлар томонидан ўтказилган операция натижасида уйига қайтди. Операция тафсилотлари ошкор этилмади.

Февраль ойида Ғазо секторининг жанубидаги Рафаҳ шаҳрида рейд ўтказган Исроил ҳарбийлари яна икки гаровга олинганларни - Нир-Исхак кибутасидан ўғирлаб кетилган 61 ёшли Фернандо Марман ва 70 ёшли Луи Харани қутқаришди.

Энг йириги 2024 йил июнь ойида тўрт нафар гаровга олинганларни озод қилиш операцияси бўлди. Улар орасида 27 ёшли Андрей Козлов, шунингдек, 25 ёшли Ноа Аргамани, 21 ёшли Алмог Меир Ян ва 40 ёшли Шломи Зив бор эди. Уларнинг барчасини Supernova фестивалида ўғирлаб кетишган.

Билборд в Тель-Авиве с фото освобожденной из плена Ноа Аргамани, 10 июня 2024 года | Фото: Marko Djurica / Reuters / Scanpix / LETA

Август ойи охирида яна бир гаровга олинган шахс - Исроил жанубидаги Раҳат шаҳри яқинидаги бадавийлар жамоасида яшовчи ва Маген кибусидаги қадоқлаш фабрикасида қўриқчи бўлиб ишлаган 11 фарзанднинг отаси 52 ёшли Фархон ал-Қодий қутқарилди.

2024 йил июнь ойида ЦАХАЛ Nir-Oz ва Нирим кибусларидан ўғирлаб кетилган тўрт гаровга олинган - 51 ёшли Надав Попплвелл, 84 ёшли Амирам Купер, 80 ёшли Ёрам Метзгер ва 79 ёшли Хаим Пери ҳалок бўлганини эълон қилди.

Гаровга олинганлар ҳақидаги сўнгги хабарлар 1 сентябрда пайдо бўлди - ўшанда ҳарбийлар Рафаҳ яқинидаги туннеллардан ЦАХАЛ келишидан тахминан бир кун олдин ўлдирилган олти исроилликнинг жасадларини топишди. CNN билан суҳбатлашган икки исроиллик амалдорнинг сўзларига кўра, топилган олтита гаровга олинганлардан учтаси ўша пайтда ўт очишни тўхтатиш бўйича музокаралар доирасида муҳокама қилинаётган озод қилиш рўйхатига киритилиши керак эди.

Вход в тоннель в секторе Газа, где были найдены тела шести убитых заложников, 13 сентября 2024 года | Фото: Amir Cohen / Reuters / Scanpix / LETA

Қутқарилиши устувор бўлган ҳалок бўлганлардан бири АҚШ фуқароси бўлган 23 ёшли исроиллик Херс Голдберг-Полин эди. У Supernova фестивали пайтида ўғирлаб кетилган.

Унинг ота-онаси Рейчел ва Жон 7 октябрдан кейин ижтимоий тармоқларда пайдо бўлган видеолардан бирида ўғлини таниб олишган. Ушбу видеода Хершанинг чап қўлининг бир қисми йўқ эди - граната портлаши натижасида у тирсагидан пастроқда узилган.

Фестиваль иштирокчиларига террорчилар ҳужум қилганида, Херсх дўстлари билан кичик бункерга яширинган. Жангарилар у ерга граната улоқтира бошладилар ва кейинчалик гувоҳларнинг айтишича, Херсх уларни портламасдан орқага улоқтиришга ҳаракат қилган.

Кейинги сафар ота-оналар ўғлини видеода фақат олти ойдан кейин кўришди. Апрель ойида ҲАМАС Херш Исроил ҳукуматини ўт очишни тўхтатиш тўғрисида битим тузишга чақирган видеони эълон қилди. Ушбу видеода, шунингдек, Хершанинг чап қўли тирсагидан ташқарида эмаслиги, онасининг сўзларига кўра, ташқи кўриниши жуда ёмонлиги ҳам кўзга ташланди.

Мать Херша Гольдберга-Полина Рейчел за два дня до известия о его смерти, 29 августа 2024 года | Фото: Amir Levy / Getty Images

Херснинг ота-онаси бошиданоқ уни озод қилиш кампаниясида фаол иштирок этишди. Улар БМТда чиқиш қилдилар ва АҚШ президенти Жо Байден билан учрашдилар. Рейчел ҳар куни ўғлининг асирликда ўтказган кунлари сони ёзилган ёпишқоқ тасмани кийимларига ёпиштириб қўярди. 330-куни Херша оиласи унинг ўлимини эълон қилди.

7 октябрь куни асирга олинганларнинг энг кичиги 10 ойлик Кфир Бибас бўлиб, у онаси Шири Бибас ва тўрт ёшли акаси АриЭл билан бирга Нир-Оз кибусидан ўғирлаб кетилган. Кўп ўтмай, улар Ширанинг эри ва ўғил болаларнинг отаси Ярден тасвирланган видеони эълон қилишди. У ҳам гаров тариқасида ушлаб турилган, аммо қариндошларидан алоҳида сақланган. Ушбу видеода террорчилар Ярденнинг оиласи ҳалок бўлганлиги ҳақида хабар беришган. Ҳозирга қадар ЦАХАЛ ака-ука Бибаслар ва уларнинг оналари ҳалок бўлганини расман тасдиқламади.

Участница акции за освобождение заложников с портретами Шири Бибас и ее сыновей, 21 февраля 2024 года | Фото: Dylan Martinez / Reuters / Scanpix / LETA

Айни пайтда ҲАМАС томонидан 7 октябрь куни қўлга олинган 97 киши гаровда қолмоқда. Шунингдек, ҲАМАС 2014 ва 2015 йилларда қўлга олинган икки исроилликни ва 2014 йилда ўлдирилган икки ЦАХАЛ аскарининг жасадларини ушлаб турибди. Исроил Мудофаа Армияси маълумотларига кўра, камида 33 киши ҳалок бўлган. Уларнинг жасадлари ҳали ҳам Ғазо секторида қолмоқда.

Mavzuga oid materiallar