Марказий банк кредит ташкилотлари томонидан онлайн кредитлар бериш тартибини вақтинча ўзгартирмоқда. Бу ҳақда регулятор матбуот хизмати хабар берди.
Қайд этилишича, сўнгги вақтларда тижорат банкларининг мобил иловалари орқали фуқаролар номига онлайн кредитларни ижтимоий муҳандислик усуллари ва рақамли технологиялардан фойдаланган ҳолда расмийлаштириш ҳолатлари кўпайиб бормоқда. Шунингдек, банк карталарига келиб тушган кредит маблағларини P2P ўтказмалари орқали ноқонуний ўзлаштириш ҳолатлари кўпайди.
Жорий йилнинг ўтган даврида фуқаролар номига онлайн-кредитларни фирибгарлик йўли билан расмийлаштириш орқали 463 та ҳолатда 15 миллиард сўмга яқин моддий зарар етказилган.
Шу муносабат билан Марказий банк томонидан кредит ташкилотлари томонидан жисмоний шахсларга онлайн кредитлар бериш жараёнида банк карталари билан шубҳали фирибгарлик операцияларининг олдини олишга қаратилган вақтинчалик тартиб жорий этилмоқда. Ушбу тартиб 2024 йил 1 ноябрдан 2025 йил 1 апрелгача амал қилади.
Фуқаролар кредит ташкилотининг мобил иловаси орқали кредит бериш учун ариза бериш жараёнида биометрик идентификациядан ўтишлари керак бўлади.
Фуқаро кредит олиш учун ариза топширгандан сўнг кредит ташкилотлари унинг кредит тарихини кредит бюролари маълумотлар базасида икки босқичда текширади. Агар мижознинг кредит тарихи салбий ёки қарз юки юқори эканлиги аниқланса, агар қисқа муддатда бир нечта кредит берилган ва қарз юки кескин ошган бўлса, кредит ажратиш рад этилади ёки бошқа сумма ажратилади.
Кредит ташкилотининг мобил иловаси орқали янги рўйхатдан ўтган ёки бошқа қурилмадан мавжуд аккаунтга кирган фуқаро ушбу кредит ажратилган вақтдан бошлаб 48 соат ичида биринчи марта онлайн кредит олса, кредит ҳисобидан P2P операциялари, жисмоний шахсларнинг ҳисобварақларига ва электрон ҳамёнларига ўтказмалар, мобил алоқа операторлари орқали телефон рақамини тўлдириш, хорижга пул ўтказмалари ва онлайн валюта айирбошлашга чекловлар ўрнатилади.
Ушбу чекловларни олиб ташлаш учун мижоз 48 соат ичида кредит ташкилоти томонидан юборилган СМС-хабарда кўрсатилган телефон рақамларига қўнғироқ қилиши ва фирибгарлар таъсирисиз кредит олганини маълум қилиши керак.
Агар кредит маблағлари фуқаронинг банк картасига ўтказилгандан сўнг пул маблағлари сарфланмаса ва 48 соат ичида кредит олиш учун ариза мижоз томонидан фирибгарлар таъсирида берилганлиги аниқланса ёки мижоз қўшимча тасдиқдан ўтмаса, кредит шартномаси кредит ташкилоти томонидан бекор қилинади ва ажратилган пул маблағлари қайтарилади.
