Mashhur “Quvnoq doʻmboqchalar” animatsion serialining yangi seriyasi Shimoliy Osetiyada tanqid toʻlqinini keltirib chiqardi. Bu hudud madaniyati va anʼanalariga bagʻishlangan epizod noaniq kutib olindi. Multfilm qahramonlari Nart eposi qahramonlari bilan tanishadilar, milliy raqslarni ijro etadilar va osetin piroglarini yeyish musobaqasida ishtirok etadilar. Biroq anʼanalarning aynan shunday tasviri gʻazabga sabab boʻldi.
Tarixchilar tanqidi
“Uatsamonga” tarixiy-etnografik jamiyati raisi Marat Sagarevning taʼkidlashicha, bu turkum osetin madaniyatini tubdan oʻzgartiradi. Xususan, u stol ustidagi musobaqa sahnasini tanqid qildi:
“Osetinlar hech qachon stol atrofida musobaqalashmagan. Aksincha, birov seni ochofatlikda ayblasa, bu uyat sanalardi. Osetinlar har doim ovqatda bosiq boʻlishgan”.
Yana bir munozarali jihat multfilmdagi choʻchqa — Nyusha qahramoni tomonidan Osetiya madaniyati haqida hikoya qilish edi. Sagarevning taʼkidlashicha, bu choʻchqalarni hurmat qilmagan osetin bobolarining dunyoqarashiga ziddir:
“Choʻchqacha tili bilan Osetiyaning muqaddas buyumlari haqida gapirish notoʻgʻri”.
Kreativ yondashuvga oid savollar
Bu holat milliy madaniy merosga hurmat bilan yondashish muhimligini yana bir bor taʼkidladi. Kreativ qarash va anʼanalarga hurmat oʻrtasidagi chegara qayerda oʻtadi? Bu savol ochiq qolmoqda.
Shunga qaramay, “Quvnoq doʻmboqchalar” epizodi multfilmning keskin mavzularni koʻtarishga va kutilmagan shaklda boʻlsada, jamoatchilik eʼtiborini jalb qilishga qodir ekanligini yana bir bor isbotladi.
