Oʻzbekiston 2021-yil avgust oyida afgʻon uchuvchilari evakuatsiya qilingan yettita Black Hawk vertolyotini AQSHga yubordi. Bu haqda mamlakatning Vashingtondagi elchixonasida Oʻzbekiston Qurolli kuchlari tashkil etilganining 33 yilligiga bagʻishlangan tadbirda maʼlum qilindi.
Tadbirda Toshkent va Vashington xavfsizlik va mudofaa sohasida strategik sheriklar ekani taʼkidlandi. Oʻzbekiston elchisi Furqat Sidiqov oʻz mamlakati Amerika Qoʻshma Shtatlari bilan barcha sohalarda hamkorlikni kengaytirishga tayyorligini bildirdi. Ikki mamlakat xavfsizlik idoralari va qurolli kuchlari oʻrtasidagi koʻp yillik almashinuvlar va qoʻshma dasturlar muhimligini qayd etdi.
Sidiqovning taʼkidlashicha, soʻnggi yillarda Oʻzbekiston Qurolli Kuchlari sezilarli islohotlarni boshdan kechirdi va endilikda mamlakat mustaqilligi va tinchligining kafolati hisoblanadi. Elchi, shuningdek, AQSHning qoʻllab-quvvatlashi, jumladan, Markaziy qoʻmondonlik va boshqa organlar bilan muloqot Oʻzbekiston salohiyatini oshirishda muhim rol oʻynashini taʼkidladi.
AQSH mudofaa vaziri yordamchisi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi Devis Florik Amerika va Oʻzbekiston ishonchli hamkorlar ekanini, ular oʻrtasida mustahkam oʻzaro ishonch va samarali muloqot oʻrnatilganini taʼkidladi. Mudofaa masalalari boʻyicha muloqot yuqori darajada va mazmunli oʻtayotganini taʼkidladi. Florikning soʻzlariga koʻra, Qoʻshma Shtatlar Oʻzbekiston bilan nafaqat ikki tomonlama maqsadlarda, balki Markaziy Osiyoda xavfsizlik va barqarorlikni taʼminlash uchun ham faol hamkorlik qilmoqda. Pentagon shtab boshliqlari birlashgan qoʻmitasidan kontr-admiral Erin Osbornning qoʻshimcha qilishicha, ikki davlat qurolli kuchlari oʻrtasida mustahkam hamkorlik mavjud va tomonlar bir-biriga tayanadi.
Kontr-admiral, shuningdek, Pentagon Oʻzbekiston harbiy-havo kuchlari bilan razvedka sohasidagi hamkorlikni butun mintaqada tinchlikka investitsiya sifatida koʻrayotganini taʼkidladi. U harbiy mashgʻulotlar, tayyorgarlik, chegara xavfsizligi, giyohvand moddalarga qarshi kurash va razvedka kabi sohalarda birgalikda ishlash muhimligini taʼkidladi.
2021-yil avgust oyida “Tolibon”* radikal harakatining shiddatli hujumi paytida afgʻon uchuvchilari Afgʻoniston harbiy-havo kuchlariga tegishli samolyot va vertolyotlarda oʻz hamkasblari va oilalarini Oʻzbekiston va Tojikistonga evakuatsiya qilgan. Ushbu havo kemalari oʻz vaqtida Vashington tomonidan afgʻon armiyasiga topshirilgan. Pentagon maʼlumotlariga koʻra, Oʻzbekistonda 46 ta, Tojikistonda esa 18 ta oʻgʻirlangan aviatexnika borligi aniqlangan.
2022-yil aprel oyida Oʻzbekiston prezidentining Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Ismatulla Irgashev samolyot texnikasini AQSH hukumatiga qaytarish niyatida ekanini aytib, ular AQSH hukumati tomonidan toʻlanganini taʼkidlagan edi. “Bu qaror toʻliq Vashingtonga bogʻliq”, — dedi u.
Bu orada “Tolibon” vakillari oʻgʻirlangan vertolyotlar afgʻon xalqi mulki sifatida Afgʻonistonga qaytarilishi kerakligini taʼkidladi.
2021-yil sentyabr oyida AQSH Oʻzbekiston va Tojikiston bilan Afgʻonistonda terrorizmga qarshi kurashda yordam evaziga oʻgʻirlangan aviatexnikalarni topshirish boʻyicha muzokaralar olib borayotgani maʼlum boʻldi. 31-yanvar kuni Vashingtonda boʻlib oʻtgan tadbirda AQSH Oʻzbekistonga oʻnlab afgʻon samolyotlari va vertolyotlarini qoldirgani taʼkidlandi.
