31 май куни Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг ялпи мажлиси бўлиб ўтди, унда депутатлар «Болаларни зўравонликнинг барча шаклларидан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги қонун лойиҳасини учинчи ўқишда қабул қилди.
Лойиҳада болаларни зўравонликдан ҳимоя қилишда ота-оналарнинг иштироки ва уларнинг вазифалари белгилаб берилган. Қонун лойиҳаси ҳали эълон қилинмаган, ҳозиргача маълум бўлган фактларга кўра, қонунларда ота-оналарга таъқиб қилиш, шафқатсизлик, қўполлик, эксплуатация қилиш ёки инсон қадр-қимматини камситувчи бошқа усулларни ўз ичига олган тарбия усулларидан фойдаланиш тақиқланади.
Зўравонлик қурбони ва унинг қонуний вакили моддий зарарни қоплаш ва маънавий зарарни қоплаш тўғрисида судга ариза берганда давлат божи тўлашдан озод қилинади.
Таълим, таълим, болалар саломатлиги, спорт ва ижодий ташкилотларда ишлаши, бевосита болалар билан ишлашни назарда тутувчи фаолият билан шуғулланиши тақиқланган шахслар доираси ҳам кенгаймоқда.
Рўйхатга ўн саккиз ёшга тўлмаган жабрланувчига нисбатан қасддан одам ўлдириш, зўрлаш ёки ғайритабиий шаклда шаҳвоний нафсни мажбуран қондириш учун илгари судланган шахслар киритилади.
Шунингдек, жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондирганлик, вояга етмаган шахс тавсифланган ёки тасвирланган порнографик маҳсулотни тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб кирганлик, худди шунингдек уни тайёрлаганлик, тарқатганлик, реклама қилганлик, намойиш этганлик ёхуд вояга етмаган шахсни порнографик хусусиятга эга ҳаракатларнинг ижрочиси сифатида жалб этганлик, вояга етмаган шахсни жалб этган ҳолда қўшмачилик қилганлик, фоҳишахоналарни ташкил этганлик ёки сақлаганлик каби ҳолатлар учун илгари ҳукм қилинган шахслар шулар жумласидандир.
Болаларни зўравонликнинг барча шаклларидан ҳимоя қилиш бўйича фаолиятни амалга оширувчи субъектлар рўйхатига Болалар миллий комиссияси, Миллий гвардия ва нодавлат таълим ташкилотлари киритилди. Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги комиссиянинг ишчи органи сифатида ташкил этилади ва у қонунлар ижросини таъминлаш бўйича ваколатли орган ҳисобланади.
Қонун лойиҳасида, шунингдек, биринчи марта болалар учун ҳимоя ордерларини беришни назарда тутувчи янги муассаса жорий этилган. Белгиланишича, у ички ишлар органлари томонидан чиқарилади ва ваколатли давлат органи иштирокида зўравонлик қурбонига ёки унинг қонуний вакилига топширилади.
«Лойиҳанинг қабул қилиниши болаларни зўравонликнинг барча шаклларидан ҳимоя қилиш соҳасидаги муносабатларни тартибга солиш, болалар ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатларига риоя қилиш ҳамда уларни ҳурмат қилишнинг ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш, болаларга нисбатан зўравонлик ҳолатларига муросасиз муносабатда бўлишга хизмат қилади», — дейилади Қонунчилик палатаси хабарида.
