Бугунги глобал миқёсда боғланган дунёда солиқларни оптималлаштиришга интилаётган жисмоний шахслар ва тадбиркорлар кўчиришни стратегия деб билишади. Ушбу қўлланма бутун дунё бўйлаб турли солиқ ставкалари ва сиёсатларини таҳлил қилиб, энг кўп ва энг кам қулай солиқ режимига эга жойларни санаб ўтади.
Greenbackʼнинг таҳлили шуни кўрсатадики, турли юрисдикциялар ўзларининг солиқ мажбуриятларини камайтиришга интилаётганларнинг молиявий манфаатларини қандай ҳисобга олишлари, шахсий даромад солиғи, қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС), акцияларни сотишдан олинадиган фойда солиғи, мерос солиғи ва корпорациялар солиғи ставкаларини солиштиришдан иборат. Кўриб чиқиш потенциал чет элликларга шахсий даромад солиғи кам ёки умуман йўқ, бизнесни рағбатлантириш ёки махсус солиқ шартлари бўлган мамлакатларга эътибор қаратиш орқали онгли қарорлар қабул қилишга ёрдам беради.
Солиқ жаннати нима?
«Солиқ жаннати» бу юрисдикцияга хорижий жисмоний шахслар ва корхоналарни сармоя киритишга жалб қилиш учун маълум солиқлар паст ставкада ундириладиган ёки умуман ундирилмайдиган мамлакат ёки ҳудуддир. Ушбу ҳудудлар кўпинча молиявий махфийлик ва минимал тартибга солиш назоратини таклиф қилади, бу уларни солиқ мажбуриятларини камайтиришни истаганлар учун жозибадор қилади.
Америкадаги ва бошқа мамлакатлардаги солиқ тўловчилар нуқтаи назаридан, солиқ жаннатлари даромад солиғи мажбуриятлари ва имтиёзлардан фойдаланиш қобилиятига сезиларли таъсир кўрсатиши ва акцияларни сотишдан тушган даромадларга солиқларни камайтириши мумкин. Бироқ, солиқ жаннатларидан фойдаланиш муҳим ахлоқий ва сиёсий муаммоларни келтириб чиқаради. Мунозара жисмоний шахслар ва корпорацияларнинг ўз давлатларининг давлат молиясига нисбатан адолатлилиги ва масъулиятига тааллуқлидир, дейди Греэнбаcк.
Энг яхши солиқ ставкалари бўлган мамлакатлар
Бутун дунё мамлакатлари солиққа тортишда иқтисодий қарорлар, инвестициялар жойлашуви ва фуқароларнинг умумий молиявий фаровонлигига таъсир қилувчи турлича ёндашувларни қўллайди. Энг қулай солиқ ставкалари билан мақтанадиган мамлакатларни кўриб чиқишда бир нечта асосий кўрсаткичлар кўриб чиқилади, жумладан:
Шахсий даромад солиғи ставкалари
Қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) ставкалари
Акцияларни сотишдан олинган фойдадан олинадиган солиқ ставкалари
Мерос солиғи ставкалари
Корпоратив даромад солиғи ставкалари.
Ушбу кўрсаткичларнинг ҳар бири мамлакатнинг солиқ муҳитининг муҳим кўрсаткичи бўлиб, кундалик турмуш харажатларидан тортиб халқаро инвестициялар учун юрисдикциянинг жозибадорлигига таъсир қилади.
Умуман олганда, Бермуд ороллари, Кайман ороллари, Қувайт, Бирлашган Араб Амирликлари, Макао, Уммон, Қатар, Гонконг, Гренландия ва Шарқий Тимор энг қулай солиқ ставкаларини таклиф қилишлари билан кенг тан олинган ва бу уларни солиқ самарадорлигини оширишга интилаётган жисмоний шахслар ва корхоналар учун жозибадор жойларга айлантиради. . Дунёнинг энг юқори солиқ имтиёзлари жойларини баҳоловчилар учун бу юрисдикциялар солиқ рақобатбардошлигининг энг юқори чўққисини ифодалайди ва молиявий имтиёзларни иқтисодий фаровонлик имкониятлари билан уйғунлаштиради.
Юқорида ёзганимиздек, Ўзбекистон ушбу рейтингда 20-ўринни эгаллаб турибди, бунда ҚҚС атиги 12 фоизни ташкил этади.
Рейтингга кўра, энг «қатъий» солиқлар Финляндия ва Данияда бўлиб, бу ерда шахсий даромад солиғи ставкаси 55-56% ва ҚҚС - 24-25%.
