«Ўзбекистонда гендер тенглиги таҳлили» ҳисоботида айтилишича, аёллар ўртасида иш ҳақи ва бандликнинг пастлиги Ўзбекистонда иқтисодий ўсишга салбий таъсир кўрсатмоқда ва камбағалликни кучайтирмоқда. Агар хотин-қизлар иқтисодий фаолиятда эркаклар билан бирдек иштирок этса, Ўзбекистонда миллий даромад 29 фоизга ошади. Аёлларнинг эркаклар билан бир хил даражада маош олишини таъминлаш 700 мингдан ортиқ одамни камбағалликдан чиқаришга ёрдам беради.
2022 йилги Глобал гендер ривожланиш индексига кўра, Ўзбекистон соғлиқни сақлаш, билим ва турмуш даражаси каби соҳаларда 189 давлат орасида 106-ўринни эгаллади.
Мониторинг бошланганидан буён ўртача умр кўриш индекснинг ягона таркибий қисми бўлиб, унда аёллар эркакларникидан юқори ўринни эгаллайди.
2023 йилда «Аёллар, бизнес ва ҳуқуқ» индекси бўйича ўлчанадиган тенглик йўлидаги ҳуқуқий тўсиқлар Ўзбекистон атиги 70,6 балл билан Европа ва Марказий Осиё давлатлари рўйхатида охирги ўринни эгаллаганини кўрсатди. Бу, айниқса, гендерга асосланган зўравонлик, иш жойидаги тенглик, тенг ҳақ тўлаш, ота-она ҳуқуқлари ва пенсиялар билан боғлиқ қонунчиликка тегишли.
Бундан ташқари, хизмат учун ҳақ тўлашда ҳам сезиларли даражада гендер тенгсизлиги мавжуд, аёллар эркакларга қараганда 34 фоиз камроқ маош олади. Бу 20 фоиз бўлган глобал ўртача кўрсаткичдан юқори.
Қийинчиликларга қарамай, Ўзбекистон бир қанча муҳим жиҳатлар бўйича, айниқса, асосий соғлиқни сақлаш хизматлари ва таълимдан тенг фойдаланиш нуқтаи назаридан нисбатан яхши натижаларга эришмоқда. Буни мамлакатнинг глобал гендер тенглик индексидаги юқори кўрсаткичлари ҳам тасдиқлайди.
Бу таққослашлар жамланганда, Ўзбекистонда эркаклар ва аёлларнинг инсон капиталига сармоя киритиш бўйича кучли анъана борлигини кўрсатади. Бироқ, янада инклюзив жамият яратиш бўйича шошилинч кун тартиби тугалланмаган. Аммо муваффақият гендер тенглиги ва иқтисодий ўсишнинг яхши доирасини яратишга ваъда беради.
Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Бизнес-омбудсман тадбиркорларни ҳимоя қилишда халқаро ташкилотлар билан ҳамкорлик қилиш ҳақида гапирган эди. Бошқарма томонидан ҳудудларда ишбилармон аёлларнинг фаоллигини кучайтириш, аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламини тадбиркорлик фаолиятига кенг жалб этиш орқали уларнинг доимий даромад олишини таъминлаш режалаштирилган.
