«Lolazor» подкастида Ўзбекистон энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудов мамлакат тарихидаги энг йирик техноген офатлардан бири — Бойсундаги авария кўлами ҳақида батафсил маълумот берди. Унинг сўзларига кўра, авария энг мураккаб олтита бахтсиз ҳодисадан бири бўлиб, уни бартараф этиш рекорд даражада тез амалга оширилди.
«Бойсундаги авария Ўзбекистон тарихидаги энг йирик олтита техноген ҳалокатдан бири бўлди. Бироқ, унинг оқибатларини бартараф этиш жуда қисқа вақт ичида амалга оширилди. Мураккаблик авария жойида водород сульфиднинг юқори миқдори бўлиб, бу ишни сезиларли даражада мураккаблаштирди. Бу газ ускуналарни емириб, қайта-қайта сизиб чиқишига олиб келган. Шунга қарамай, мутахассисларимиз тиқинни аниқлаб, сизиб чиқишни вақтинча тўхтатишга муваффақ бўлишди», — дея тушунтирди вазир.
Шунингдек, у ҳалокат оқибатларини бартараф этишда халқаро экспертларнинг муҳим ролини таъкидлади: «Биз Озарбайжон ва АҚШдан мутахассисларни таклиф қилдик, улар бизга вазиятга тезкор жавоб беришга ёрдам беришди. Бу Ўзбекистон тарихидаги энг тез аварияларни бартараф этиш тадбирларидан бири бўлди».
Асосий муаммолардан бири қудуқдаги юқори газ босими ва мураккаб таркиб, шу жумладан водород сульфид бўлиб, бу алоҳида хавфсизлик чораларини талаб қилди. Мирзамаҳмудов авария станция ёпилишига олиб келмаганини таъкидлади: «Барча қийинчиликларга қарамай, Бойсундаги станция ёпилмади. Ишлар давом этмоқда ва биз хавфсизликни таъминлаш ва кейинги сизиб чиқишларнинг олдини олиш учун барча чораларни кўрмоқдамиз».
Вазирнинг қўшимча қилишича, бартараф этиш ишлари илғор технологиялардан фойдаланган ҳолда ва барча хавфсизлик чораларига риоя қилган ҳолда давом эттирилмоқда. Мураккаб шароит ва юқори хавф-хатарлар доимий назоратни талаб қилаётгани, ишлар яқин кунларда якунланиши таъкидланди.
Бойсундаги авария Ўзбекистон мутахассислари ва расмийлари учун жиддий синов бўлди, аммо келишилган иш ва тезкор чоралар туфайли оқибатларни минималлаштириш ва таҳдиднинг янада тарқалишининг олдини олишга эришилди.
Эслатиб ўтамиз, биринчи сирқиш 1 сентябрь куни коннинг 604 қудуғида бурғилаш ишлари пайтида содир бўлган. Президент топшириғи билан 2 сентябрь куни махсус штаб ташкил этилди.
15 сентябрь куни сизиб чиқиш тўхтатилди. Қудуқ герметизация қилинди ва ўчирилди, жараёнга АҚШ ва Россиядан экспертлар жалб қилинди.
Eriell таъкидлашича, «оқибатларни бартараф этиш жараёни давомида аҳоли учун ҳеч қандай таҳдид бўлмаган». Аввалроқ маҳаллий аҳоли эвакуация қилингани хабар қилинганди.
Эвакуированные и местные жители жаловались на ухудшение здоровья и заявляли, что их проблемами никто не интересуется, никто из руководителей не даёт официальную и достоверную информацию.
17 сентябрь куни Сурхондарё вилоятидаги «Мустақилликнинг 25 йиллиги» (М-25) конида водород сульфиднинг сизиб чиқиши қайта тикланди.
Кейинроқ маълум бўлишича, Сурхондарё вилоятидаги «Мустақилликнинг 25 йиллиги» кони қудуғида водород сульфиднинг яна сизиб чиқиши қайд этилмаган. Бу ҳақда 18 сентябрь куни АОКА матбуот анжуманида Экология вазири ўринбосари Жусипбек Казбеков маълум қилди.
Жусупбек Казбеков гап водород сульфиднинг сизиб чиқиши ҳақида бораётгани йўқлигини ва зарарли газлар меъёридан ошмаганини айтди.
«У ерда техник ишлаб чиқариш билан боғлиқ бошқа ҳодиса бўлган. Биз еттита турли газ турини ўлчаяпмиз, лекин меъёрдан ошиб кетиш ҳолатлари кузатилмаган», — деди у.
Бош прокуратура бошқарма бошлиғи Ўктам Ўтаев икки киши ҳалок бўлгани ва жабрланганлар борлигини тасдиқлади.