11 июль куни Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Иқлим ўзгаришлари миллий маркази томонидан республиканинг 14 та маъмурий марказининг экологик рейтинги – Ўзбекистоннинг «Яшил шаҳарлар» рейтинги тақдимоти бўлган матбуот анжумани бўлиб ўтди.
Рейтинг йилига бир марта янгиланади. У шаҳарларнинг экологик бош режалари (ЭМП) ва кўрсаткичларни яхшилашга асосланади. Унга кўра, Наманган шаҳри биринчи (100 баллдан 62,29 балл), Самарқанд иккинчи (61,13 балл), Навоий шаҳри учинчи (59,50 балл) ўринни эгаллади.
Матбуот анжумани давомида шаҳарларнинг биринчи экологик бош режалари тақдим этилди. Тажрибага эга шаҳарлар Бухоро ва Самарқанд эди. Ушбу ҳужжатлар шаҳар ҳокимликлари учун инфратузилмани яхшилаш, шаҳарларни ҳудудий режалаштириш, энергия самарадорлигини ошириш ҳамда атроф-муҳит ва табиий ресурсларга салбий таъсирларни камайтириш бўйича чора-тадбирлар режасига айланади.
Атроф-муҳитнинг бош режаси — бу атроф-муҳитга салбий таъсирни минималлаштириш ва шаҳар аҳолисининг ҳаёт сифатини яхшилашга қаратилган стратегик тавсиялар ва ҳаракатлар тўплами.
«Биз шаҳарларимиз барқарорлик бўйича рақобатлашишини таъминлаш, бир-биримизни юқори экологик стандартларга эришиш учун илҳомлантириш тарафдоримиз. Атроф-муҳит бўйича бош режалар ва рейтингларнинг аҳамияти шундан иборатки, экологик кўрсаткичлар шаҳар ривожланишини баҳолашда асосий кўрсаткичлар ва асосий мезонларга айланиши керак. Бундай ташаббуслар орқали фуқароларимизнинг соғлом келажагини таъминлаш, Ўзбекистоннинг табиий бойликларини асраб-авайлаш имкониятига эга бўламиз», — деди Ўзбекистон Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгаришлари вазири Азиз Абдуҳакимов.
Бажарилган ишларнинг салмоқли натижаларидан бири 14 та вилоят марказининг экологик паспорти бўлди. Ушбу паспортлар халқаро GREEN CITY INDEX методологиясига киритилган кўрсаткичлар асосида яратилган.
Ўзбекистонда GREEN CITY INDEX методологияси 7 гуруҳ кўрсаткичларини ўз ичига олади: ҳаво сифати, ердан фойдаланиш, сув истеъмоли, транспорт, энергия, чиқиндилар ва санитария.
Шаҳарлар умумий рейтинг ва ҳар бир тоифадаги индивидуал рейтинглар асосида таснифланади. Республиканинг ҳар бир ҳудуди бўйича экологик бош режалар ва экологик паспортлар босқичма-босқич шакллантирилади..
Матбуот анжумани якунида вазир маслаҳатчиси ва Иқлим ўзгариши миллий маркази директори Suna Park онлайн платформасини тақдим этди. Ушбу сайтга ташриф буюрган ҳар бир киши шаҳар рейтингда қайси ўринни эгаллашини билиши, экологик паспортлар ва бош режалар билан танишиши, шунингдек, Ўзбекистон шаҳарларида экологик барқарорликни яхшилаш бўйича кўрилаётган чора-тадбирлар тўғрисида долзарб ва батафсил маълумотларга эга бўлиши мумкин.
Тадбирда халқаро ташкилотлар, вазирлик ва идоралар раҳбарлари ва вакиллари, жамоатчилик ва оммавий ахборот воситалари вакиллари иштирок этди.
GREEN CITY INDEX, Siemens томонидан қўллаб-қувватланадиган Economist Intelligence Unit тадқиқот лойиҳаси шаҳарларга минтақавий ва глобал даражада экологик барқарорликни яхшилаш бўйича тажрибаларини алмашиш ва таққослашда ёрдам беради. У шаҳарларни пойтахт ёки иқтисодий марказ сифатидаги ролини ҳисобга олган ҳолда саккиз ёки тўққиз тоифадаги 30 га яқин кўрсаткичлар бўйича баҳолайди.