Тошкент тумани кенгаши депутати Ирода Маткаримова Podrobno.uzʼга берган интервьюсида Ўзбекистоннинг экологик муаммолари, табиат ва ҳайвонларни муҳофаза қилиш борасидаги режалари ҳақида гапирди.
Ҳавонинг ифлосланиши — соғлиққа тўғридан тўғри таҳдид
Маткаримованинг сўзларига кўра, Тошкент шаҳри ва мамлакатнинг бошқа ҳудудларидаги экология ҳолати жиддий хавотир уйғотмоқда. Депутат ҳавонинг, айниқса, йирик шаҳарлардаги ифлосланишини асосий муаммо деб атади.
«Ҳаво сифатининг пастлиги шунчаки ноқулайлик эмас, балки фуқаролар соғлиғига реал таҳдиддир. Шу сабабли биз нафас йўллари касалликларининг кўпайишини кузатмоқдамиз. Вазиятнинг ёмонлашишига йўл қўймаслик учун шошилинч чоралар кўрилиши керак», — деди у.
Маткаримова зарарли чиқиндиларни камайтириш учун йирик корхоналарга замонавий фильтрлар ўрнатиш мажбуриятини юклашни таклиф қилди. Бироқ, унинг фикрича, бу етарли эмас: экологик меъёрларни бузганлик учун жавобгарликни кучайтириш ва аҳоли учун таълим кампанияларини ўтказиш керак.
Депутат, шунингдек, иссиқхоналарда эски шиналарни ёқиш муаммосини ҳам кўтарди, унинг сўзларига кўра, бу атмосферани заҳарли моддалар билан заҳарлайди.
Бошпанасиз ҳайвонлар муаммосига қарши кураш
Маткаримова уйсиз ҳайвонларни ҳимоя қилишни ўз ишининг асосий вазифаларидан бири деб билади. Ҳар йили Тошкентда 10 мингдан 15 минггача ит овланади ва уларнинг пайдо бўлишининг асосий сабаби, унинг сўзларига кўра, эгаларининг масъулиятсизлигидир.
«Кўпинча одамлар уйсиз ҳайвонларнинг бутун бошли популяцияларини яратиб, шунчаки ўз уй ҳайвонларини ташлаб юборадилар. Ушбу муаммони ҳал қилиш учун қатъий чоралар: мажбурий стерилизация, чиплаш, ташлаб кетилган ҳайвонлар учун жарималар керак», — деди у.
2024 йилга мўлжалланган давлат дастури доирасида мамлакатнинг 14 та ҳудудида ҳайвонларни стерилизация қилиш, чиплаш ва мослаштириш билан шуғулланадиган бошпаналар қуриш учун ер ажратилган.
Мушуклар учун ташаббуслар: «Мушуккент» лойиҳаси
Маткаримова кўча мушуклари учун хавфсиз муҳит яратишга қаратилган «Мушуккент» лойиҳасини фаол ривожлантирмоқда. Дастур доирасида уйчалар ўрнатиш, ҳайвонларни стерилизация қилиш ва эмлаш режалаштирилган.
Лойиҳага корхоналар ва маҳаллий жамоалар қўшилади. Масалан, Coca-Cоlа ва Pepsi компаниялари аллақачон мушуклар учун уйчалар яратиш учун маблағ ажратган. Шунингдек, депутат кўча ҳайвонларини стерилизация қилиш учун мобил клиника — «котобус»ни ишга тушириш ташаббуси билан чиқди.
Дарахтларни суғориш муаммоси
Яна бир жиддий экологик муаммо сифатида Маткаримова маҳаллалардаги дарахтларнинг сув таъминоти йўқлиги сабабли қуриб қолишини қайд этди. Ичимлик сувидан ушбу мақсадларда фойдаланиш тақиқланган ва аҳоли бошқа манбалардан фойдаланиш билан боғлиқ қийинчиликларга дуч келмоқда.
Депутат табиий ресурслардан самарали фойдаланиш учун яқин атрофдаги каналлардан сув олиб суғоришни ташкил этиш, насос ва ёмғир йиғгичларни ўрнатиш таклифини билдирди.
Бирликка даъват
Интервью якунида Ирода Маткаримова экологик муаммоларни ҳал қилишда фақат биргаликдаги саъй-ҳаракатлар билангина муваффақиятга эришиш мумкинлигини таъкидлади.
«Дарахтлар, ҳаво ва сув келажагимизни белгилайди. Фарзандларимиз ва невараларимиз учун уларга ғамхўрлик қилишимиз шарт. Агар биргаликда ҳаракат қилсак, кўп нарсага эришишимиз мумкин», — дея хулоса қилди депутат.